Wetenschappers zijn erin geslaagd de “gedachten” van muizen te lezen dankzij de microbewegingen van hun gezicht

Een onopvallende tic in een muizensnuit blijkt een open boek voor het brein. Onderzoekers melden dat ze beslissingen en herinneringen van het dier kunnen voorspellen aan de hand van duizendste millimeter bewegingen. Het nieuws voelt als science-fiction, maar de camera’s en algoritmen draaien nu al.

Het project komt uit een samenwerking tussen neuro­fysici in Zürich en Boston. Zij koppelden een high-speed microscoop aan een AI die 180 micro­expressies tegelijk volgt. Binnen milliseconden herkent de software of het dier “links” of “rechts” zal kiezen in een doolhof, nog vóór het lijf vertrekt.

Muizengedachten ontcijferen via microbewegingen: hoe werkt het?

Elke spiervezel in de wangen van de muis pulst lichtjes wanneer neuronen in de prefrontale cortex vuren. Die elektrische storm laat een patroon achter, zichtbaar als mini-twitches rond snorharen en oogleden. Door duizenden frames per seconde te analyseren, vertaalt de AI dit patroon naar een waarschijnlijkheidskaart van toekomstige acties. De voorspellende kracht overschrijdt 80 % nauwkeurigheid, een sprong ten opzichte van oude elektroden die amper 55 % haalden.

Van laboratorium naar dagelijkse impact

Het team test nu of dezelfde methode werkt bij chronische pijnmodellen. Kunnen micro­mimieken onthullen of een dier pijn lijdt nog vóór het piept? Dat zou dier­experimenten korter en vriendelijker maken. Klinische teams denken verder: epilepsie­aanvallen bij kinderen voorspellen door subtiele wenkbrauw­schokken? De eerste protocollen lopen al in Leuven.

Verder dan emoties: echte cognitie lezen

Tot voor kort koppelden we gezichten vooral aan gevoelens. Dit onderzoek laat zien dat strategieën en herinneringen óók op het gelaat dansen. Tijdens geur­testen bijvoorbeeld bleken specifieke neus­trillingen exact samen te vallen met neurale codes voor ‘bekende schimmelkaas’ versus ‘nieuwe salami’. Een zachte knik naar de gastronomie waar smaak en herinnering sowieso arm in arm lopen.

Sprong voor dierwelzijn en bio-ethiek

Door gedrag af te lezen zonder implantaten dalen stress­niveaus in proefdier­centra. Dat scheelt cortisol, maar vooral discussies in ethische commissies. Tegelijk rijst de vraag: waar ligt de grens bij het lezen van menselijke micro­mimiek? De Europese Raad plant nieuwe richtlijnen, want een camera in elke klas om concentratie te meten voelt eng. Toch kan dezelfde technologie patiënten zonder spraak opnieuw een stem geven.

Wat een topchef kan leren van muizenmicro-mimiek

In een druk restaurant geldt timing als goud. Stel je een discrete lens voor boven de bar, gevoed door deze muizen­algoritmen, die gastreacties op de eerste hap leest nog vóór de vork wordt neergelegd. Een micro-trekking van de lip verraadt zuur­overdracht, een ooghoek verraadt verrukking bij die gerijpte berg­kaas. Koks kunnen hun saus bijstellen terwijl de tafel nog vol verwachting ademt. Het is de ultieme vorm van Gastfreundschaft: feedback in realtime, zonder woorden.

Toekomstige snufjes voor chefs en sommeliers

Start-ups in Turijn en München experimenteren al met brillen die micro-uitdrukkingen projecteren op een heads-up-display. Een biersommelière ziet dan direct welke IPA bitterheid te ver gaat. Net als bij de muis wordt plezier of aarzeling gevangen in een fractie van een seconde. De kunst wordt om die data met zachte hand te gebruiken: gastvrijheid blijft menselijk of ze verdwijnt.

Zoals een perfecte pizza een korst nodig heeft die knispert, zo vraagt deze technologie om een knapperige ethische rand. Anders zakt het hele gerecht in.

Lena Wagner

Lena Wagner ist die Seele des Blogs. Als echte Münchnerin mit einem Händchen für die feinen italienischen Aromen, teilt sie ihre Liebe zur perfekten Pizza und zur bayerischen Gastlichkeit. Lena weiß, wie man herzhafte Tradition und mediterrane Leichtigkeit harmonisch verbindet. Sie gibt hier die besten Tipps, neue Kreationen und alles über unsere Spezialitäten.

Leven we in een computersimulatie? Natuurkundigen hebben eindelijk het antwoord gevonden.

CERN ontdekt een uitzonderlijk fenomeen dat slechts “één op een biljoen keer” voorkomt.

85% van het universum is onzichtbaar. Wetenschappers denken eindelijk te weten waar ze moeten zoeken.

Bij het vallen lijkt donkere materie zich te gedragen als gewone materie.